4 Mayıs 2011 Çarşamba

KELT DENİZİ

Kelt Denizi[1][2][3] (İrlandaca: An Mhuir Cheilteach, Galce: Y Môr Celtaidd, Kernevekçe: An Mor Keltek, Bretonca: Ar Mor Keltiek, Fransızca: La Mer Celtique, İngilizce: The Celtic Sea) İrlanda'nın güneyinde, Atlas Okyanusu'na bağlı olan deniz. Kuzeyi St. George Kanalı, güneyi Biskay Körfezi, doğusu ise Manş Denizi ve Bristol Kanalı ile çevrilidir. Batı kısmında ise Atlas Okyanusu uzanmaktadır.

Tarihçe

Deniz; adını, bölgeye yerleşen Keltler'den almaktadır.[4] Bu isim, ilk kez, 1921'de, Dublin'de yapılan ve İngiltere, İrlanda, İskoçya ve Fransa'dan gelen balıkçıların katıldığı bir toplantıda, Ernest William Lyons Holt tarafından ortaya atıldı.[4]
Önceleri, denizin kuzey kısımları St. George Kanalı'nın, güney kısımları ise Southwest Approaches'ın birer parçası sayılmaktaydı. Fakat bölgenin deniz biyolojisi, jeolojisi ve hidrolojisi farklılık gösterdiğinden, bölgeye yeni bir isim koyma gereği duyuldu.[4] Bu isim, İngilizce konuşan ülkelerde yaygınlaşmadan önce, Fransa'da yaygınlık gösterdi.[4] Yeni isim; önce deniz biyolojistleri, okyanus bilimcileri daha sonraları ise petrol firmaları tarafından yaygın bir şekilde kullanılmaya başlandı.[5] 1963'te yayımlanan Britanya atlasında yeni ismiyle yer alsa da,[6] 1972'de yürürlüğe giren yasada; "İngiliz haritalarının Batı Deniz Sahanlığı ve petrol endüstrilerinin Kelt Denizi dediği yere (...) (Buyuk Britanya'nın) doğu kıyısında yaşayan sakinleri buna öyle dememektedirler."[7]

Tabanı

Kelt Denizi'nin tabanı; Kelt sahanlığı olarak adlandırılır ve Avrupa kıta sahanlığının bir parçasıdır. Denizin kuzeydoğu kesimlerinde derinlik 90 - 100 metreye ulaşırken, Saint George Kanalı'na gidildikçe derinlik artar. Güneybatı kesimlerinde ise derinlik hemen hemen aynı olmakla birlikte 150 metreye kadar ulaşmaktadır. 50° kuzey enleminin güneyinde ise derinlikler daha düzensiz olarak dağılış göstermektedir.[8]
Denizden, doğal gaz ve petrol çıkarımı kısıtlı olarak yapılmaktadır. 1980 ve 90'larda İrlanda'nın gaz ihtiyacının büyük bir kısmı, denizde bulunan Kinsale Head petrol kuyusundan sağlanmaktaydı.

Dosya:Mappa an Mor Keltek.png

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder